۱۵ اسفند ۱۳۸۸

امسال براي بچه‌ها کتاب بخريد

يکي از بزرگ‌ترين گرفتاري‌هاي من در سال‌هاي گذشته معرفي کتاب براي گروه سني نوجوان بود. والدين نوجوانان با سلايق و علايق مختلف گرفتار انواع فوبياها هستند. از اينکه دختر و پسرشان با عشق مواجه شوند مي‌ترسند، از ايدئولوژي‌هاي شفاف و پرقدرت مي‌ترسند، از آزادگي -‌ و نه آزادي‌-‌ مي‌ترسند، از کولي‌ها، جهان‌گردها، قهرمانان مي‌ترسند. والديني که من در طول سال‌هاي تدريسم شناختم دوست دارند همه اين‌ها را بچه‌هايشان چنان در قصه‌ها بخوانند که باور کنند زنان و مردان عاشق، متفکر، آزادمنش اما اخلاق‌گرا، کولي‌ها و جهانگردها و قهرمان‌ها فقط در قصه‌ها موجودند و جايي در دنياي واقعي ندارند. فوبياها آموزه‌هاي مهم زندگي انساني را هم به شدت تحت‌الشعاع قرار داد. آموزه‌هاي اخلاقي، آموزه‌هاي تمدن بشري، آموزه‌هاي همزيستي مسالمت‌آميز فداي فوبياها شد. در طول چند سال گذشته سيل کتاب‌هاي بي‌محتوا بازار را پر کرد. داستان‌هاي سريالي با دراکولاهاي خون خوار، حيوان‌هاي آدم‌نما، آدم‌هاي حيوا‌ن‌نما، داستان‌هاي تخيلي فقط ترسناک، فقط و فقط ترسناک، بدون معما، بدون آموزه‌اي براي ياد گرفتن.
طي دو سال گذشته نشر افق اقدام به انتشار مجموعه‌هايي براي نوجوانان کرده‌است. شما براي هر جنس و سليقه‌اي مي‌توانيد کتابي در قفسه نوجوان نشر افق پيدا کنيد. اما پيشنهاد‌هاي من :
براي پنجم دبستاني‌ها و اول راهنمايي‌ها مجموعه "جودي‌ دمدمي" را بخريد. داستان سريالي دختري سر به هوا و پر از آرزو که شيطان است و خواسته‌هايش هم امروزي‌ست مثلا مي‌خواهد معروف شود يا مي‌خواهد دکتر شود. کتاب نه تنها به زيبايي معيارهاي اخلاقي زندگي امروز را تعريف مي‌کند مثلا به تعريف شهرت مي‌پردازند بلکه راه‌کارهاي عملي براي رشد شخصيت نوجوانان ارائه مي‌دهد. مثلا در بخشي از کتاب مي‌خوانيد که در يخچال خانواده جودي، محل نصب افتخارات خانوادگي‌ست. از نمره بيستي که جودي در امتحان گرفته تا يک نقاشي خلاقانه يا يک بيت شعر. به اين ترتيب خانواده جودي براي فرزندانش هويت‌سازي مي‌کند و اعتبار "عمل افتخار‌آميز" را تعريف مي‌کند.
براي دوم و سوم راهنمايي‌ها از جلد‌هاي مجموعه کلکسيون کلاسيک جهان خريداري کنيد. نشر افق اقدام به انتشار مهمترين آثار کلاسيک قابل مطالعه براي نوجوانان کرده است. از بابالنگ‌دراز گرفته تا آرزو‌هاي بزرگ. مجموعه کلاسيک‌هاي جهان مجموعه خوبيست براي آشنا شدن تقريبا بي‌خطر با ادبيات کلاسيک. آنها که جربزه‌اش را داشته باشند بعدها خطرش را به جان خواهند خريد. علي‌الحساب بچه‌هايمان با آموزه‌هاي انساني آشنا مي‌شوند.
براي دبيرستاني‌ها از مجموعه داستان فکر ايراني کتاب بخريد. مجموعه‌اي که گمان کنم همچنان در حال کامل شدن است. هر جلدش به موضوعي در رابطه با تاريخ ايران اختصاص دارد و دوره‌اش دوره‌اي شيرين از تاريخ ايران است. به غير از اين مجموعه تاريخ ترسناک در شش جلد نوجوانان را با نگاهي متفاوت نسبت به غرب آشنا مي‌کند.

اما به غير از کتاب‌هاي انتشارات افق چند مجموعه خوب ديگر را هم پيشنهاد مي‌کنم.
مجموعه کتاب‌هاي آگاتاکريستي ذهن بچه‌هاي دوره راهنمايي را خيلي خوب به بازي مي‌گيرد و کمکشان مي‌کند شخصيت شناسي کنند. معما حل کنند و مهم‌تر از همه ياد بگيرند صبر کنند تا قاتل پيدا شود. مجموعه کارهاي آگاتاکريستي با ترجمه نسبتا خوب در بازار کتاب پيدا مي‌شود.
مجموعه تاريخ جهان را راستش نمي‌دانم كدام انتشارات منتشر كرده اما تعداد مجلداتش بالاي پانزده جلد است. هر جلد به موضوعي اختصاص دارد مثلا يونان باستان، قرون وسطي يا حتي تعريف بعضي واژه‌ها مثل انقلاب صنعتي. مجموعه به زبان ساده براي نوجوان‌ها نوشته شده، كتاب‌ها كم‌حجمند و مطالعه‌شان هم بسيار آسان و جلد‌هاي گالينگورش با رنگ‌هاي تند اغلب براي بچه‌ها جذاب است.
براي تازه جوان شده‌ها يک مجموعه و يک کتاب پيشنهاد مي‌کنم. از خريد هيچکدامشان پشيمان نميشويد. "کتاب کوچک سياست" نوشته ادن وله (نشر اختران) به زبان ساده مي‌گويد سياست چگونه پديد آمده است. البته کتاب با سياست نوشته و بعضي جاهايش، حسابي بعضي جاهاي ما جهان‌سومي‌‌ها را درد مي‌آورد. اما اگر کتاب را با اين سياست بخوانيد که يک استاد علوم سياسي فرانسوي آنرا نوشته چيزهاي زيادي دستگيرتان مي‌شود. مجموعه تاريخ تمدن و فرهنگ جهان را هم در چهار جلد چند سال پيش طرح نو منتشر کرد. کتاب به زبان ساده و رنگي‌ست. خواندنش شيرين است. به خصوص که از منظر فرهنگ به تاريخ نگاه مي‌کند. ابتداي هر بخش يك نمودار زماني وجود دارد كه فقط مطالعه همان يك نمودار نيم‌ساعتي به بازي‌تان مي‌گيرد چون در هر نمودار مي‌فهميد همزمان با فلان واقعه تاريخي در انگستان در چين، كره، ايران يا مكزيك چه اتفاقات مهمي افتاده و دست آخر چيزهاي عجيب و غريبي از نمودار‌ها كشف مي‌كنيد. فقط نبايد از ياد برد که کتاب را اساتيد تاريخ آمريکايي براي نوجوانان و جوانان آمريکايي چنان نوشته‌اند که آمريکايي‌هاي شناختي آمريکايي از جهان داشته باشند. با اين حال چهار جلدش آنقدر خواندني هست که گاهي هوس کنيد قسمت‌هايي از آن را بيش از يک بار بخوانيد.
اگر فرصت شد عيدي‌هاي ادبي را هم خواهم نوشت.

پ.ن : ديگر پيشنهادهاي كتاب كودك را در اينجا و اينجا بخوانيد

۱۵ نظر:

ناشناس گفت...

وقتی بچه ای عاشق كتاب باشه خودش راهشو پیدا می كنه! مثلا تو خانواده من درسته كه كتاب خوندن ارزش بود ولی نه از نوع رمان و شعر. با اين همه من همیشه یه راهی پیدا كنم!
درباره این كتاب هایی كه معرفی كردین برای بچه ها، دز تاریخش زیاد بالا نیست؟

chapkook گفت...

سلام فائزه
چرا دز تاريخ بالاست. چون الان كتاب‌هاي تاريخي خوبي داره در مياد. در ضمن اينكه يكي از مشكلات ما اطلاعات غلط تاريخي‌مونه. اين اطلاعات غلط سبب مي‌شه تصوير غلطي از خودمون و جهان اطرافمون داشته باشيم و درنتيجه قضاوت‌ها و خواسته‌هامون خيلي از واقعيت موجود دور مي‌شه

faranak گفت...

ممنون چپ کوک جان
منتظر معرفی عیدی ادبی هستم.

Easa گفت...

سلام
مجموعه تاریخ جهان را انتشارات ققنوس منتشر کرده است.
متشکر بابت معرفی ها

پري گفت...

سلام

چند وقت هست بلاگتونو ميخونم
واقعا به معلمهايي مثل شما نياز داريم كه انقدر دركش از علم بالا باشه و ابايي نداشته باشه از گفتن اينكه توانايي و شايستگي كسي كه خوب فكر ميكنه و ميتونه خوب حرف بزنه از كسي كه نمرات بالا ميگيره هرگز كمتر نيست. چيزي كه هرگز به ما در سالهاي تحصيلمون گفته نشد و هيچ ارزشي بر فكر و درك ما گذاشته نشد.

(مجموعه كتاب هاي رامونا نوشته بورلي كليري هم ميتونه براي بچه هاي ابتدايي و اول راهنمايي خوب باشه. چون مثلا به موضوعاتي مثل بي پولي و بيكاري پدر يك خانواده ميپردازه و اينكه چطور ميشه باهاش كنار اومد و كلا مشكلات خانوادگي رو توش در قالب داستان بررسي ميكنه و خيلي ميتونه به رشد فكري بچه در خانواده و چگونگي مواجهه با مشكلات كمك كنه)

سید مجیب گفت...

سلام
خیلی جالب بود و حتما این سال من این کارو انجام میدم اما بیشتر اوقات سعی کردم برای تولد اعضای خانواده یا دوستان کتاب بگیرم اما عیدی امسال با کتاب ... .

ناشناس گفت...

سلام
میشه جدا از کتاب های تاریخی چندتایی
کتاب طنز اجتمایی معرفی کنید؟!؟
راستی منظورتون دقیقا از ایدئولوژی های شفاف وپر قدرت چیه؟

chapkook گفت...

سلام ناشناس
متاسفانه تقريبا هيچ كتابي در حوزه طنز اجتماعي (معاصر و ايراني) نخوندم. البته يك نفر رو مي‌شناسم كه طنز اجتماعي قويي مي نويسه ولي هنوز پشت در‌هاي بسته نشره. اگه از هفت خوان گذشا حتما معرفيش مي كنم. اگه اينجا كسي كتاب ايراني خوبي خونده ممنون مي‌شم معرفي كنه.

chapkook گفت...

باز هم براي ناشناس
بعضي از نويسنده‌ها كتاب‌هاشون يه جور مانيفسته. وقتي مي‌خونيشون يك ديدگاه رو مي‌شناسي. مثلا ديدگاه‌هاي اگزيستاسياليستي، يا ديدگاه‌هاي مذهبي
اغلب آدم‌هايي كه من ديدم در مقابل كتابي كه خيلي رو بيان يك ديدگاهه موضع مي‌گيرن. شايد علت اينه كه نمي‌تونن از ديدگاه خودشون (اگه وجود داشته باشه) دفاع كنن و از اينكه بي‌دفاع و عريان مقابل حمله يك عقيده شسته رفته قرار بگيرن مي‌ترسن.

سیما گفت...

ممنون برای معرفی کتاب ها.

ااگر منظورت همان مجموعه کتاب تاریخ جهان باشد که من هم دیده ام ققنوس منتظر کرده.

کیامهر گفت...

ممنون از معرفی کتاب
ولی همه بچه ها ممکنه از کتاب خوششون نیاد

chapkook گفت...

سلام سيما
موقع نوشتن اين پست به كوچولوهاي تو فكر مي‌كردم. مد نظر من هم همون كتاب‌هاييه كه ديدي

درخت ابدی گفت...

اولش تعجب کردم که چرا خبری از ژانر علمی-تخیلی نیست و کارهای کتاب پنجره یا هری پاتر نیست، بعد دیدم که باید صبر کرد.
قصه های مجید هنوز می تونه جذاب باشه. بخش کودکان و نوجوانان نشر چشمه و بخش نوجوانان هرمس و نشر مرکز هم جالبن.
بد نیست فیلم خوب هم معرفی بشه که البته پاشنه ی آشیل والدینه!

هوشو گفت...

هوشو
در مورد طنز اجتماعي بايد عرض كنم كه متاسفانه فضاي ادبي ايران به گونه اي شده كه نويسندگان از طنز قلم زدن اكراه دارند. چون طنز به گونه اي سخيف و سطح پايين شمرده مي شود.
فكر ميكنم اگر چند كتاب طنز منتشر شود و با اقبال مواجه گردد، در آينده طنز جايگاه خوبي در ادبيات ايران پيدا خواهد كرد.

ميچكاكلي گفت...

ممنون دوست خوب. دارم فكر مي كنم اگر از اول سال تحصيلي آخرين مجموعه اي كه معرفي كردي را در اختيار داشتم چقدر به نفع بچه ها بود.