دوره‌های زمستانه نوشتن

نوشتن درمانی مقدماتی (ویژه بزرگسالان) 

همه چیز به نظرت خوب می‌آید. همه چیز سر جایش است. تو تمام مراحل زندگی را آنطور که "موفق" یا "درست" تعریف شده طی کرده‌ای. هر چه فکر می‌کنی می‌بینی جایی برای بهانه‌گیری نیست. با این حال احساس خوشبختی نمی‌کنی. به خودت می‌گویی نمی‌خواستم زندگی‌ام اینطوری باشد. اما اگر از تو بپرسند زندگی چطوری بود همان‌چیزی می‌شد که می‌خواستی جواب درست و حسابی نداری. همین می‌شود که تصمیم می‌گیری به روی خودت نیاوری که یک جای کار می‌لنگد. تصمیم می‌گیری "منطقی" باشی. و این روند، آرام آرام روحت را می‌خورد. گرفتار نوعی مرگ تدریجی می‌شوی. توانایی لذت بردن را از دست می‌دهی و در درونت گاه و بی‌گاه دست به محاکمه خشونت‌آمیز خودت و دیگران می‌زنی بی‌آنکه این محاکمه ‌هاچیزی را در زندگی تو تغییر دهد.

من می‌ترسم. من از خیلی چیزها می‌ترسم. حتی چیزهایی هست که نمی‌دانم از آن‌ها می‌ترسم. فراموش کرده‌ام که از آن‌ها می‌ترسم. اما می‌دانم که جایی پس ذهنم آن ترس‌های فراموش شده لانه کرده‌اند. من حتی از پنهان ماندن ترس‌هایم هم می‌ترسم. با این حال به من گفته‌اند تو بزرگ‌ شده‌ای. تو بچه نیستی. تو مسئول زندگی آدم‌های دیگری هم هستی. تو نمی‌توانی بترسی. اینطور می‌شود که من ترس‌هایم را انکار می‌کنم و برای مواجه نشدن با ترس‌هایم مسیرهایی را برمی‌گزینم که در آن مجبور نباشم با ترس‌هایم مواجه شوم. اینطور می‌شود که آدمی می‌شوم که دوستش ندارم. برایم غریبه است، دو رو و دروغ‌گو است یا حقیر و حسود است. این چیزها را دیگران نمی‌بینند اما خودم حسشان می‌کنم و از اینکه به قدر کافی قوی نیستم و به خودم افتخار نمی‌کنم حالم از خودم به هم می‌خورد.

دلش می‌خواهد پیش یک روانکاو برود و ببیند آیا واقعا دوشخصیتی‌ست.  هیچ چیز به اندازه خودش تعجبش را برنمی‌انگیزد. چیزهای متفاوتی را دوست دارد. رفتارهای متضاد و عجیب و غریبی دارد. گاهی اعلام می‌کند به چیزی یا رفتاری معتقد است اما دقیقا عکسش را عمل می‌کند. چیزهایی را در دیگران به باد تمسخر یا سرزنش می‌گیرد اما وقتی با خودش تنها می‌شود جایی ته وجودش از همان چیزها خوشش می‌آید. نمی‌فهمد چه مرگش است. فکر می‌کند روانش بیمار است و به همین دلیل هم هست که در زندگی‌اش دچار سردگمی شده.

نوشتن درمانی برای "من، تو و او"های مشابه این نوشته‌هاست.

ویژگی‌های این دوره نوشتن درمانی

دوره نوشتن درمانی حاضر توسط کارشناس مهارت نوشتن برگزار می‌شود. بنابراین تاکید بیشتر دوره بر روی بیان دقیق و تحلیل فردی عمیق  از "خود" است تا درمان. این دوره یک دوره شناختی ست. شما را بیشتر با گذشته‌تان، بخش‌های آگاهانه یا ناآگاه فراموش‌شده‌اش و چالش‌های گذشته‌تان مواجه می‌کند. داشتن برنامه‌ای برای آینده و دانستن بهتر آنچه برای فردا می‌خواهیم بدون شناخت دقیق و تا حد امکان کم خطای گذشته میسر نیست. این دوره می‌تواند برای شما مفید باشد اگر یکی از گزینه‌های زیر در مورد شما صدق می‌کند.

1.‌ می‌خواهید بدانید چه چیزهایی از گذشته بیش از همه بر روی شما تاثیر گذاشته است.

2. در گذشته شما چیزی به شدت دردناک، آسیب‌رسان یا تاثیرگذار وجود داشته که نیاز دارید آن را بهتر بشناسید.

3. می‌خواهید ترس‌هایتان را بهتر بشناسید.

4. نیاز دارید از خشم و دلخوری‌هایتان بنویسید و بیشتر در موردشان حرف بزنید.

5. فکر می‌کنید تصویر واضحی از آینده ندارید یا دچار مشکل هدف‌گذاری شده‌اید.

6. فکر می‌کنید تصویرتان از خودتان مخدوش است و نیاز به شناخت مجدد خودتان دارید.

7. با ممنوعیت‌هایتان، چه آنها که برای شما گذاشته‌اند و چه آنهایی که خودتان برای خودتان گذاشته‌اید مشکل دارید و باید آنها را حل کنید یا با آنها کنار بیایید.

8. دلتان می‌خواهد برای خودتان وقت بگذارید و با خودتان خلوت کنید.

9. فکر کردن در مورد احساسات و افکار انسانی برایتان لذت‌بخش است و دوست دارید آدم‌ها را بشناسید.

10. دوست دارید نوشتن را از جایی غیر از کلاس‌های داستان‌نویسی شروع کنید و تجربه متفاوتی از نوشتن داشته باشید.

شرایط ثبت‌نام

‌طول دوره: ده جلسه یک روز در هفته، روزهای دوشنبه

شروع دوره: 7 دی‌ماه

پایان دوره:  10 اسفند ماه

زمان: 6 تا 8:30  عصر

ظرفیت: 8 نفر

محل تشکیل کلاس‌ها: سیدخندان

جلسه معرفی دوره چهارشنبه 2 دی ماه ساعت 6 عصر برگزار می‌شود. شرکت در جلسه معرفی دوره رایگان است و می‌توانید بعد از شرکت در جلسه معرفی ثبت نام کنید. در صورت تمایل برای شرکت در جلسه معرفی دوره و کسب اطلاعات دقیق‌تر به آدرس afshinnavid@gmail.com  ایمیل بزنید و یا هر روز بعد از ساعت 4 با شماره تلفن 09126125924 تماس بگیرید.

 دوره تکمیلی داستان‌نویسی نوجوان ( ویژه مهارت شخصیت پردازی) 

چرا داستان نویسی به نوجوانان، نیازمند آموزشی متفاوت از بزرگسالان است؟

 نوجوانان ذهن خلاقی دارند. آنها در حالیکه هنوز فانتزی‌های دوره کودکی را به طور کامل پشت سر نگذاشته‌اند با واقعیت‌های دنیای بزرگسالی، به خصوص مفاهیم پیچیده و جدی دنیای بزرگسالی آشنا می‌شوند. این دوگانگی ذهن آنها را خلاق و پویا می‌کند. تجربه آموزش داستان‌نویسی من به هر سه گروه سنی کودک، نوجوان و بزرگسال نشان می‌دهد اگر نوجوانان خوب هدایت شوند، بهتر از دو گروه دیگر می‌توانند قصه بگویند و راه‌های جدیدی برای روایت داستان‌هایشان پیدا کنند. اما نوجوانان با سه مسئله عمده نیز مواجه هستند. آنها به دلیل تمایلشان به ورود به دنیای بزرگسالان و به بازی گرفته شدن توسط دیگران در معرض این آسیب هستند که فانتزی‌های دوران کودکی‌شان را به سرعت سانسور کنند و نادیده‌شان بگیرند در حالیکه همین فانتزی و توان رویاپردازی پتانسیل منحصر به فرد گروه سنی نوجوان است. در آموزش داستان‌نویسی به نوجوانان بازتعریف رویاپردازی و بیان اهمیت رویاپردازی در زندگی بزرگسالان و نحوه برخورد با رویاپردازی از موارد کلیدی‌ست که در دو گروه سنی دیگر محلی از اعراب ندارد. نکته دیگر اینست که نوجوانان با ورود به دنیای بزرگسالان اغلب کاستی‌ها و زشتی‌های دنیای بزرگسالان را درشت‌تر می‌بینند. هضم و پذیرش این کاستی‌ها و زشتی‌ها گاهی برای نوجوان مشکل است و همین مسئله می‌تواند نوجوانان را به سرعت از فاز شادی و امیدواری به ورطه اندوه و ناامیدی بکشد. نحوه هدایت نوجوانان به مطالعه کتاب، انتخاب کتاب خوب برای نوجوان و کمک به نوجوان برای فهم دنیای بزرگسالان و آنچه نویسندگان بزرگسال به باد انتقاد می‌گیرند موضوعی‌ست که در دو گروه سنی دیگر جایی برای نگرانی و پرداختن ندارد. این دو مسئله کلیدی نحوه آموزش به گروه سنی نوجوان را از دو گروه دیگر بطور مشهود جدا می‌کند و شیوه متفاوتی برای آموزش را می‌طلبد.

داستان‌نویسی برای نوجوانان چه مزایایی دارد؟

1. داستان‌نویسی جلوی افول و اضمحلال قدرت تخیل را می‌گیرد و به تقویت خلاقیت‌های فردی کمک می‌کند: در فرهنگ رایج، ورود به بزرگسالی با معیارهایی چون منطقی شدن سنجیده می‌شود و متاسفانه در بسیاری از موارد منطقی شدن مترادف با کنار گذاشتن رویاپردازی تعریف می‌شود. در حالیکه خلاقیت بخشی لاینفک از رشد و تعالی‌ست و در حل مسائل بزرگ و کوچک نقش کلیدی بازی می‌کند. نکته مهم اینست که نوجوانان جایگاه جدیدی از رویاپردازی و کیفیت جدیدی از رویاپردازی را بشناسند و آن‌را بکار گیرند. داستان‌نویسی ویژه نوجوانان یکی از بهترین ابزارهای رشد این توانمندی باارزش است.

2. داستان‌نویسی مهارت خوب دیدن، خوب شنیدن و درک متقابل را بالا می‌برد: از آنجا که داستان‌نویسی چیزی جز روایت زندگی آدم‌های دور و اطرافمان نیست، نوشتن داستان به نوجوانان کمک می‌کند با دقت بیشتری دور و برشان را نگاه کنند، آدم‌های اطرافشان را بفهمند و بتوانند برای رفتارها و واکنش‌هایشان دلیل پیدا کنند. این توانمندی به نوجوان کمک می‌کند با جامعه اطرافش حس همدردی بیشتری داشته باشد،  بتواند آدم‌های مخالفش را بهتر بفهمد و در نهایت دنیای اطرافش را بیشتر دوست داشته باشد و در صلح با محیطش قرار بگیرد. در نهایت این توانایی‌ها نوجوان را از آسیب در جامعه در مقابل ناملایمات و کاستی‌ها تاحدودی حفظ می‌کند و می‌تواند بدبینی و ناامیدی را کاهش دهد. 

3. داستان‌نویسی مهارت خوب فکر کردن و خوب حرف زدن را بالا می‌برد: در داستان‌نویسی نوجوان یاد می‌گیرد به مسائل مختلف فکر کند، به آدم‌ها و موقعیت‌ها فکر کند و برای رفتار شخصیت‌هایش در داستان‌ها دلیل پیدا کند. این پروسه چیزی جز تمرین فکرکردن نیست. نوشتن هم نوعی حرف زدن بی‌صداست. پشت سر گذاشتن یک دوره فن بیان بعد از داستان‌نویسی از نوجوانی کم حرف می‌تواند نوجوانی خوش‌فکر، با اعتماد به نفس و سخنور بسازد. چیزی که اغلب مورد اغفال واقع می‌شود اینست که داشتن مهارت فن بیان بدون قدرت تفکر خلاق راه به جایی نمی‌برد. خوب فکر کردن شرط اول خوب حرف زدن است و شرط اول تا حد زیادی توسط داستان‌نویسی تقویت می‌شود.

برنامه آموزشی و پرورشی این دوره چیست؟

1.‌ تمرکز بر روی شخصیت پردازی با انجام تمرینات مختلف در مورد شخصیت پردازی

2. تحلیل شناختی شخصیت‌های داستانی در نمونه‌های داستان کوتاه و نمایش‌نامه

3. تقویت قوه قضاوت عادلانه و شناخت پیش‌قضاوت‌ها 

زمان و مکان  

زمان: پنج‌شنبه‌ها 3 تا 5 بعد از ظهر

شروع دوره: 12 آذرماه

پایان دوره: 20 اسفندماه
طول دوره: 10 جلسه

مکان: بزرگراه رسالت، نرسیده به میدان رسالت

کلاس‌ها در طول امتحانات ترم اول (دی ماه) برگزار نمی‌شود.

برای کسب اطلاعات دقیق‌تر به آدرسafshinnavid@gmail.com ایمیل بزنید و یا هر روز بعد از ساعت 4 با شماره تلفن 09126125924 تماس بگیرید.

         

دوره‌های پاییزه نوشتن 

کارگاه خلق داستان ویژه بزرگسالان:

داستان چیست؟ آیا داستان –  در هر کدام از فرم‌هایش- صرفا بیان احساسات درونی، رنج‌ها و دردها، تفکرات و حتی تجربیات نویسنده است؟ چه چیز یک نثر را از دل‌نوشته‌، تجربه شخصی، افکار و اندیشه‌های مکتوب شده تبدیل به داستان می‌کند؟ روایت قصه آدم‌ها و تجربیاتشان کجا ارزش هنری پیدا می‌کند و چرا؟

داستان نویسی در هر فرمش خلق یک دنیاست. آنچه سبب می‌شود خواننده از خواندن یک داستان لذت ببرد و بعد از سال‌ها آن را همچنان در خاطرش حفظ کند، تجربه زندگی کردن در دنیایی‌ست که نویسنده خلق می‌کند. اگر چه خوانندگان و منتقدان برای فهم بهتر داستان‌ دست به تجزیه آن‌ می‌زنند و سعی می‌کنند به پرسش‌هایی از این دست پاسخ دهند که نویسنده چطور عناصر داستانی را بکار گرفته است، اما واقعیت اینست که در مرحله خلق اثر آنچه بیشتر از مهارت به کارگیری عناصر داستانی به کمک نویسنده می‌آید آگاهی او از دنیایی‌ست که می‌خواهد آن را خلق کند. دنیایی که در آن همه عناصر داستانی، ارگان‌های مرتبطی هستند که در کنار هم به خلق یک دنیای جدید می‌پردازند.

کارگاه خلق داستان قصد دارد به مبتدیان حوزه داستان‌نویسی کمک کند که بتوانند:

 به سوالات زیر به طور خلاصه پاسخ دهند

1. داستان چیست و روند خلق آن به چه چیزهایی به عنوان مهارت‌های اولیه و دانش اولیه نیاز دارد؟

2. فرق داستان کوتاه و رمان به عنوان دو فرم اصلی در نثر چیست؟

3. خواستگاه رمان و داستان کوتاه کجاست و چه عواملی در شکل‌گیری این دو فرم نوشتاری نقش داشته‌اند؟

مهارت‌های زیر را در سطح ابتدایی به دست آورند.
4. محتوای داستانی را برای خلق دنیای داستانی از تجربیات فردی و جمعی خود استخراج کنند. 
5. بر اساس محتوای انتخاب شده طرح داستانی بزنند (پلات نویسی).
6. شخصیت‌های داستانی را بپرورانند (شخصیت‌پردازی)
7. برای روایت محتوای داستانی خود راوی مناسب پیدا کنند (زاویه دید).

دوره تکمیلی نوشتن درمانی:

این دوره شامل انجام تمریناتی در موارد زیر است: 

1. خشم 
2. من در سایه
3. دستاوردهای من

دوره‌های تایستانی نوشتن 

دوره مقدماتی نوشتن درمانی:

ویژگی‌های این دوره نوشتن درمانی

دوره نوشتن درمانی حاضر توسط کارشناس مهارت نوشتن برگزار می‌شود. بنابراین تاکید بیشتر دوره بر روی بیان خوب و تحلیل فردی عمیق  از "خود" است تا درمان. این دوره یک دوره شناختی ست. شما را بیشتر با گذشته‌تان، بخش‌های آگاهانه یا ناآگاه فراموش‌شده‌اش و چالش‌های گذشته‌تان مواجه می‌کند. داشتن برنامه‌ای برای آینده و دانستن بهتر آنچه برای فردا می‌خواهیم بدون شناخت دقیق و تا حد امکان کم خطای گذشته میسر نیست. این دوره می‌تواند برای شما مفید باشد اگر یکی از گزینه‌های زیر در مورد شما صدق می‌کند.

1.‌ می‌خواهید بدانید چه چیزهایی از گذشته بیش از همه بر روی شما تاثیر گذاشته است.

2. در گذشته شما چیزی به شدت دردناک، آسیب‌رسان یا تاثیرگذار وجود داشته که نیاز دارید آن را بهتر بشناسید.

3. می‌خواهید ترس‌هایتان را بهتر بشناسید.

4. نیاز دارید از خشم و دلخوری‌هایتان بنویسید و بیشتر در موردشان حرف بزنید.

5. فکر می‌کنید تصویر واضحی از آینده ندارید یا دچار مشکل هدف‌گذاری شده‌اید.

6. فکر می‌کنید تصویرتان از خودتان مخدوش است و نیاز به شناخت مجدد خودتان دارید.

7. با ممنوعیت‌هایتان، چه آنها که برای شما گذاشته‌اند و چه آنهایی که خودتان برای خودتان گذاشته‌اید مشکل دارید و باید آنها را حل کنید یا با آنها کنار بیایید.

8. دلتان می‌خواهد برای خودتان وقت بگذارید و با خودتان خلوت کنید.

9. فکر کردن در مورد احساسات و افکار انسانی برایتان لذت‌بخش است و دوست دارید آدم‌ها را بشناسید.

10. دوست دارید نوشتن را از جایی غیر از کلاس‌های داستان‌نویسی شروع کنید و تجربه متفاوتی از نوشتن داشته باشید.

دوره داستان‌نویسی و داستان‌خوانی ویژه نوجوانان چهارده تا هفده سال:

چرا داستان نویسی به نوجوانان، نیازمند آموزشی متفاوت از بزرگسالان است؟

 نوجوانان ذهن خلاقی دارند. آنها در حالیکه هنوز فانتزی‌های دوره کودکی را به طور کامل پشت سر نگذاشته‌اند با واقعیت‌های دنیای بزرگسالی، به خصوص مفاهیم پیچیده و جدی دنیای بزرگسالی آشنا می‌شوند. این دوگانگی ذهن آنها را خلاق و پویا می‌کند. تجربه آموزش داستان‌نویسی من به هر سه گروه سنی کودک، نوجوان و بزرگسال نشان می‌دهد اگر نوجوانان خوب هدایت شوند، بهتر از دو گروه دیگر می‌توانند قصه بگویند و راه‌های جدیدی برای روایت داستان‌هایشان پیدا کنند. اما نوجوانان با سه مسئله عمده نیز مواجه هستند. آنها به دلیل تمایلشان به ورود به دنیای بزرگسالان و به بازی گرفته شدن توسط دیگران در معرض این آسیب هستند که فانتزی‌های دوران کودکی‌شان را به سرعت سانسور کنند و نادیده‌شان بگیرند در حالیکه همین فانتزی و توان رویاپردازی پتانسیل منحصر به فرد گروه سنی نوجوان است. در آموزش داستان‌نویسی به نوجوانان بازتعریف رویاپردازی و بیان اهمیت رویاپردازی در زندگی بزرگسالان و نحوه برخورد با رویاپردازی از موارد کلیدی‌ست که در دو گروه سنی دیگر محلی از اعراب ندارد. نکته دیگر اینست که نوجوانان با ورود به دنیای بزرگسالان اغلب کاستی‌ها و زشتی‌های دنیای بزرگسالان را درشت‌تر می‌بینند. هضم و پذیرش این کاستی‌ها و زشتی‌ها گاهی برای نوجوان مشکل است و همین مسئله می‌تواند نوجوانان را به سرعت از فاز شادی و امیدواری به ورطه اندوه و ناامیدی بکشد. نحوه هدایت نوجوانان به مطالعه کتاب، انتخاب کتاب خوب برای نوجوان و کمک به نوجوان برای فهم دنیای بزرگسالان و آنچه نویسندگان بزرگسال به باد انتقاد می‌گیرند موضوعی‌ست که در دو گروه سنی دیگر جایی برای نگرانی و پرداختن ندارد. این دو مسئله کلیدی نحوه آموزش به گروه سنی نوجوان را از دو گروه دیگر بطور مشهود جدا می‌کند و شیوه متفاوتی برای آموزش را می‌طلبد.

برنامه آموزشی این دوره چیست؟

1.‌  مدت زمان هر جلسه دوساعت و نیم است که شامل یک ساعت و نیم داستان‌نویسی و یک ساعت داستان‌خوانی‌ست.

2. در این دوره آموزشی پنج مفهوم عمده داستان‌نویسی که عبارتند از طرح، زاویه دید، شخصیت پردازی، انتخاب راوی و فضاسازی آموزش داده می‌شود.

3. در این دوره آموزشی بر روی شناخت خود و جامعه اطراف تمرکز بیشتری می‌شود.


دوره پرورش شخصیت از طریق داستان‌نویسی ویژه کودکان نه تا سیزده سال: 

همه ما می‌خواهیم در زندگی‌مان آدم‌های موفقی باشیم. بعضی از ما نه تنها موفقیت را برای شخص خودمان می‌خواهیم، بلکه دلمان می‌خواهد جامعه‌ای که خود را به نحوی متعلق به آن احساس می‌کنیم هم موفق باشد. گروهی از ما موفقیت را به دست آوردن‌های جایگاه‌های مشخص اجتماعی می‌داند و گروهی رسیدن به تکامل روحی و فکری. تحقیقات متخصصین حوز‌ه های روانشناسی، جامعه‌شناسی و آموزش نشان می‌دهد که اگرچه تعریف دقیق و کاملی از موفقیت و تکامل وجود ندارد اما می‌توان پاره‌ای از ویژگی‌های فردی را برشمرد که داشتنش به رشد و تعالی فرد و جامعه کمک می‌کند. افرادی که می‌توانند با دیگران به خوبی ارتباط برقرار کنند، می‌توانند خواسته‌هایشان را مطرح کنند، می‌توانند محترمانه از حقوقشان دفاع کنند، قابل اعتمادند، وفادارند، مسئولیت‌پذیرند، آگاهی عمومی نسبتا مطلوبی از اوضاع جهان دارند، می‌توانند تصمیم‌گیری کنند و در رسیدن به اهدافشان ثبات قدم داشته باشند بی‌شک از دیگران شانس بیشتری برای کسب موفقیت‌های اجتماعی و رشد و تعالی درونی دارند.

امروزه در بسیاری از مدارس آمریکا درسی با عنوان  character education به نوجوانان کمک می‌کند تا با بسیاری از این ویژگی‌های فردی- اجتماعی آشنا شوند و تا حد امکان این ویژگی‌ها را در خود تقویت کنند. به طور خلاصه می‌توان ویژگی‌های مثبت شخصیتی را در زیر سه موضوع اصلی طبقه بندی کرد. گروه اول ویژگی‌هایی که دیسیپلین فردی را تعریف می‌کنند مانند مثبت اندیشی، پاکیزگی، صبوری، بخشندگی، صلح با خود و جهان بیرون، احساس امنیت، هدف‌گذاری در زندگی، درستی و امانت‌داری و بالاخره داشتن حس همدردی. گروه دوم ویژگی‌هایی که یک شهروند موفق را تعریف می‌کند مانند مسئولیت پذیری، توان برقراری ارتباط و ماندن در ارتباط، ساختن روابط پایدار عاطفی، شجاعت، احترام به خود و دیگران و صداقت. و سوم ویژگی‌هایی که یک مدیر/راهبر موفق را تعریف می‌کند مانند توانایی تصمیم‌گیری، ایجاد حس وفاداری، توان حل مسئله، برقرای عدالت، ریسک‌پذیری و بالاخره بینش. بسیاری از این صفات شخصیتی قابل آموزش و پرورش است و طی دوره‌های پرورشی می‌تواند آرام آرام ویژگی‌های شخصیتی را تا حدودی تغییر داد یا بهبود بخشید.  

این دوره آموزشی ده جلسه‌ای قصد دارد به موضوع ویژگی‌های شخصیتی یک شهروند موفق بپردازد. در این دوره تا حدودی بر روی چهار ویژگی شخصیتی کار می‌شود.

1. برقراری ارتباط با دیگران : خوب گوش کردن، حرف زدن فرد به فرد موثر، صحبت تاثرگذار در جمع

2. شجاعت: شهامت، جرات ریسک پذیری، توان نشان دادن نکات کلیدی موضوع، اعتماد به نفس، قدرت تجزیه و تحلیل، کنار آمدن با ترس.

3.احترام: تواضع به‌جا و مفید، رفتارهای مطبوع، ابراز وجود شجاعانه، اعتراض محترمانه، احترام و تکریم دیگران، واکنش به رفتارهای غیرمحترمانه دیگران.

4. مسئولیت‌پذیری: قابلیت اعتمادپذیری، قابلیت اتکاپذیری، ثبات قدم، منظم بودن، وقت‌شناسب بودن، تعهدپذیر بودن، برنامه‌ریز بودن